La fontanna dè Lecho

Bèrnâ Chaney

Bèrnâ Chaney

6 septembre 2025 à 05:00, mis à jour le 25 septembre 2025 à 11:44

Temps de lecture : 3 min

Mè bayo a konyèthre: chu a non Kokote è chu la brâv’èga dè Kolin. Mon Kolin l’è galé, ma di kou l’è on bokon gôtse, chuto kan l’a tru tourdji la golèta, ma i ché ke m’âmè bin è ke l’è todoulon borâ dè rètrahyon a men’ègâ. Ora, le momin l’è arouvâ dè vo rakontâ l’avantura on bokon kure ke no j’è arouvâye ouna né a la fontanna dè Lecho.

On dzoua, Kolin m’avê inbârkâ avui li por alâ ou martchi dè Tsathi-d’É. Arouvâ lé, l’a adzetâ di tsoujè è n’in d’a vindu d’ôtrè. Po fithâ chè bounè j’aférè, bin chur ke l’a fê le toua di gargotè è, in dèpye dè chin, chu le tsemin dou rètoua ch’è adi arèthâ a Monbovon po bêre kartèta avui dutrè j’êmi a l’Ôtel dè Jaman. Dinche, irè dza galéjamin dè né kan, avui Kolin ke bangèyivè bal è bin, no chin arouvâ a Lecho.

Mè, l’é trovâ le tsemin dè men’èthrâbyo cholèta tandi k’adon, chin chavê tyè dêrê la pouârta cha fèna l’atindê po li pelâ lè potè, Kolin èprovâvè d’infelâ cha hyâ din le pèrtè dè la charâye. Tyinta dèkarkachya kan cha Fanchon li a rèmontâ lè pouârta-tsôthè:

- T’â pâ vèrgonye! Kuvinye ke t’i! Â-tho oumintè bayi ôtyè a bêre a la Kokote?

Chèkouâ pê hou bramâyè, Kolin l’a rètrovâ la mindre dè che n’èchpri. L’è vinyê mè tsèrtchi a l’èthrâbyo è m’a menâye a la fontanna dou velâdzo po ke puécho mè dècharâ. Kolin chè tinyê dèkouthè mè è kan ch’è apèchu ke bêveché l’ivouè à l’indrê yô la lena chè rèbiyenâvè, l’a tsanpâ tyè na tuflâye:

- Chakredyé! Men’èga l’è in trin dè bêre la lena.

Ou mimo momin, di nyolè l’an travèchi la yê è la lena l’a muchya. In vêyin l’ivouè dè la fontanna ch’inbornâ, Kolin l’a pètochi:

- Non dè tsin! Men’èga l’a bu la lena!

Malirà, l’è chobrâ tota la né dèkouthè mè din l’èthrâbyo. Penô, a demi botse, pyakâvè pâ dè marenâ din cha bârba:

- Koué châ, pout’ithre ke l’arè di vintrêrè? Tyè ke chè pâchèrè che la rèdzetè pâ?

Le lindèman matin, lè j’ârmè dè Lecho l’an apèchu Kolin ke mè fajê a martchi deché-delé pê le velâdzo chin pyakâ dè tinyi du pri ma bourdze è dè gugâ la yê in chèkojin la titha. Fenamintè, kôkon li a dèmandâ ch’iro malâda. Kolin li a rèbrekâ:

- Ouê! Maliràjamin chta né ma Kokote l’a bu la lena è l’a adi pâ rèdzetâye.

A la tsejête d’la né on galé chi l’a tsahyi lè nyolè è la lena l’è rèvinyête. Bènirà mon Kolin l’a yithâ:

- You-hè! tyinta tsanthe, l’è rè inke!

Lè j’ârmè dè Lecho iran, là achebin, bèniràjè ke la lena è la réjon dè Kolin chêyan rèvinyêtè. Kotyè dzoua pye tâ, l’é oyu le chindike dre:

- No chin ti choladji ke nouthron chitoyin ôchè rètrovâ tota cha bôla, ma po furyâ k’on’ôtro tsavô bêvechichè la lena, no duchèran rèkrouvâ nouthra fontanna d’on grô è galé tsapi.


Dans la même rubrique

Patois

Le patê valijan

La chenanna pachâye, no chin jou pê la fêre dou Valê avui la fèdèrachyon di dzounèchè gruvèrênè. Tyinta bala chayête! Che vo j’ithè kemin mè è djêmé jà, alâdi pi on kou, vo cherê chur kontin!